Kako do penzije po osnovu inostranog staža?

Direktor Sektora za ostvarivanje prava iz PIO, Vladimir Stanković, govori o načinu
podnošenja zahteva i pokretanju postupka za ostvarivanje prava iz penzijskog i invalidskog
osiguranja primenom međunarodnih ugovora o socijalnom osiguranju. Fond PIO trenutno
primenjuje 35 međunarodnih sporazuma o socijalnom osiguranju sa drugim državama, po
osnovu kojih građani ostvaruju prava iz PIO.
Kako navodi Vladimir Stanković, ukoliko je neko lice radilo u inostranstvu, odnosno van
područja Republike Srbije, potrebno je da Republičkom fondu PIO prijavi tu činjenicu, jer
od toga zavisi i budući postupak ostvarivanja prava na penziju. Postupak se pokreće
odgovarajućim zahtevom u kojem se navodi u kojim državama osim Republike Srbije
osiguranik ima navršen staž osiguranja, a uz zahtev se takođe prilažu i odgovarajući
dokazi o radu u inostranstvu.
Međunarodnim ugovorima o socijalnom osiguranju se u okviru administrativno-pravne
pomoći obezbeđuje da osiguranik podnosi zahtev nosiocu osiguranja na čijem području ima
prebivalište, odnosno boravište. Zahtev podnet nosiocu osiguranja jedne države
ugovornice smatra se zahtevom podnetim i nosiocu osiguranja druge države ugovornice.
Kada je reč o podnošenju zahteva u Republici Srbiji, ukoliko je staž osiguranja ostvaren u
Srbiji i u nekoj od republika bivše SFRJ, zahtevi za ostvarivanje prava na penziju podnose
se u filijalama Fonda PIO, a u slučaju ostvarivanja prava po osnovu staža ostvarenog u
Srbiji i u drugim državama, zahtevi se podnose u Direkciji Fonda PIO u Beogradu, odnosno
u Pokrajinskom Fondu u Novom Sadu.
Važno je reći da o pravu na penziju odlučuje svaka država ugovornica na čijoj teritoriji je
osiguranik radio primenom svojih nacionalnih propisa i međunarodnog ugovora o
socijalnom osiguranju.
Ako osiguranik ispunjava uslove za ostvarivanje prava po osnovu staža navršenog na
području jedne države ugovornice, penzija se određuje bez uzimanja u obzir staža ostvarenog
na području druge države. Međutim, ukoliko ti uslovi nisu ispunjeni, u skladu sa
međunarodnim ugovorom o socijalnom osiguranju periodi osiguranja navršeni na području
država ugovornica se sabiraju i određuje se srazmerni deo penzije.