Ljudi se rađaju sa senzornim ćelijama u uhu koje imaju male dlačice, ali nakon što one umru, ne mogu ponovo da porastu. Ovom problemu je grupa naučnika iz SAD-a odlučila da stane na put.
Gluvoća u starosti može biti izlečiva jer su naučnici otkrili glavni gen potreban za ponovni rast izgubljenih ćelija u uhu. Ljudi se rađaju sa senzornim ćelijama u uhu koje imaju male dlačice. Ali kada jednom umru zbog starosti, oštećenja buke ili lečenja raka, ne mogu ponovo da porastu, što dovodi do nepovratnog gubitka sluha.
Smrt tzv “ćelije dlaka” u spoljašnjem uhu, koje stvara spiralna šupljina unutrašnjeg uha, odnosno pužnica, najčešći su uzrok gluvoće i gubitka sluha, a naučnici nikada nisu pronašli način da ponovo izrastu.
Međutim, sada su istraživači sa Univerziteta Northwestern u SAD otkrili da jedan gen programira te ćelije kose da postanu spoljašnje ili unutrašnje ćelije, što je prekretnica koja bi mogla da otvori vrata za lečenje gluvoće kasnije u životu.
U Britaniji, oko 40 posto ljudi starijih od 50 godina i 71 odsto ljudi starijih od 70 godina pati od gubitka sluha. Ne samo da je ovo stanje iscrpljujuće, već je povezano sa povećanim rizikom od demencije.
Kod većine ljudi koji su doživeli gubitak sluha zbog starenja, to se dogodilo zbog habanja ćelija kose u unutrašnjem uhu. Ove ćelije se razvijaju u embrionu, a unutrašnje i spoljašnje ćelije rade zajedno kako bi omogućile sluh.
Spoljašnje ćelije dlaka se šire i skupljaju kao odgovor na pritisak zvučnih talasa i pojačavaju zvuk za unutrašnje “ćelije dlaka”. Unutrašnje ćelije prenose ove vibracije na neurone da stvaraju zvukove.
Ćelije dlaka se ne mogu regenerisati spontano,dakle ne regenerišu se nakon smrti. Ali tim naučnika je otkrio da proizvodnju ovih ćelija pokreće glavni gen koji se zove TBKS2.
Kada se gen luči, ćelija postaje unutrašnja ćelija dlake. Kada je gen blokiran, ćelija postaje spoljašnja ćelija dlake.
Naučnici već mogu da naprave osnovnu ćeliju dlake od obične ćelije koristeći koktel gena, ali nikada nisu uspeli da postignu diferencijaciju potrebnu za dobijanje sluha.
Cilj bi bio da se na kraju reprogramiraju ćelije u uhu tako da se mogu transformisati u ćelije kose kako bi se sluh mogao vratiti.
Istraživanje je objavljeno u časopisu Nature.
b92
